12/2/2021
Της Anne-Sylvaine Chassany
Πεκίνο και Μόσχα χρησιμοποιούν τα εμβόλια για να φλερτάρουν τα φτωχότερα κράτη. Η Δύση μετά βίας αντιλαμβάνεται τον πόλεμο των εμβολίων που εκτυλίσσεται κάτω από τη μύτη της.
Από την αρχή της πανδημίας, η Κίνα και η Ρωσία χρησιμοποίησαν τις ιατρικές προμήθειες για να αποκτήσουν πλεονέκτημα στην εξωτερική πολιτική. Και οι δυο έστειλαν μάσκες και προστατευτικό εξοπλισμό σε χώρες που επλήγησαν σοβαρά την περασμένη άνοιξη. Τώρα υπόσχονται τα εμβόλιά τους, με κάποια επιτυχία.
Με τα πλουσιότερα κράτη να αρπάζουν το μεγαλύτερο μέρος των εγκεκριμένων εμβολίων από τις δυτικές εταιρείες, οι χώρες χαμηλού προς μεσαίου εισοδήματος, από τη Βραζιλία και τη Νιγηρία μέχρι την Αλγερία και την Αίγυπτο, στρέφονται προς τη Μόσχα και το Πεκίνο για δόσεις. Τα κινεζικά εμβόλια βρίσκουν αγοραστές στη Λατινική Αμερική και τη Μέση Ανατολή. Τα εμβόλια της κρατικής Sinopharm διανέμονται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στα Βαλκάνια. Η Sinovac έλαβε παραγγελίες από την Τουρκία και τη Βραζιλία, ενώ το μονής δόσης εμβόλιο CanSino βρίσκεται στην τρίτη φάση των δοκιμών σε χώρες περιλαμβανομένων του Πακιστάν και του Μεξικό.
Πίσω από την ώθηση αυτή βρίσκεται ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός της Κίνας. Το Πεκίνο, που έχει συμβόλαια παράδοσης με περίπου 25 χώρες, κινητοποιήθηκε μέσα από τα κανάλια συνεργασίας της Πρωτοβουλίας Μία Ζώνη Ένας Δρόμος. «Η υγεία ήταν ένα από τα πολλά υποθέματα της Πρωτοβουλίας. Με την πανδημία, έχει γίνει το βασικό σημείο προσοχής», ανέφερε ο Moritz Rudolf του Γερμανικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων και Υποθέσεων Ασφαλείας.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία ισχυρίζεται πως έχει λάβει παραγγελίες για 1,2 δισ. δόσεις από το δυο δόσεων εμβόλιο Sputnik V, το οποίο κατόπιν ομότιμης αξιολόγησης στο The Lancet κηρύχθηκε ασφαλές και αποτελεσματικό. Έχει εξασφαλίσει την έγκριση για επείγουσα χρήση σε χώρες μεταξύ των οποίων η Αργεντινή, το Μεξικό και η Λευκορωσία. Την Τρίτη, το Ιράν ξεκίνησε τους μαζικούς εμβολιασμούς, χορηγώντας την πρώτη δόση του Sputnik V στον γιο του υπουργού Υγείας.
Οι στόχοι εξωτερικής πολιτικής έχουν μεγάλο εύρος. Το Πεκίνο προσπαθεί να αντιμετωπίσει τους ισχυρισμούς πως συγκάλυψε την αρχική εξάπλωση της επιδημίας. Συνδέει επίσης την εμβολιαστική της προσπάθεια με την προοπτική μελλοντικών επενδύσεων -για παράδειγμα στην ενέργεια ή την τεχνολογία- και ως δανειστής φτωχότερων κρατών, με την ακύρωση κρατικού χρέους. Μπορεί να χρησιμοποιήσει την πρόσθετη καλή πίστη ως πλεονέκτημα όταν θα χρειαστεί συμμάχους σε θέματα όπως οι εδαφικές διεκδικήσεις, σύμφωνα με τον Yanzhong Huang, senior fellow του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων.
Για τη Μόσχα, η διπλωματία των εμβολίων έχει το παράπλευρο όφελος πως δημιουργεί πρόβλημα στην ΕΕ, που αντιμετωπίζει καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων και μια αργή προσπάθεια ανοσοποίησης. Την περασμένη εβδομάδα η Ρωσία παρέδωσε δόσεις στην Ουγγαρία, αν και το Sputnik V δεν έχει ακόμα λάβει την έγκριση της ΕΕ.
Καθώς οι σχέσεις της Ρωσίας με την ΕΕ και της ΗΠΑ επιδεινώθηκαν στον απόηχο της φυλάκισης του ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Alexei Navalni, η επικύρωση από το Lancet ενίσχυσε τη θέση της Μόσχας διεθνώς, όπως παρατηρεί η Theresa Fallon, διευθύντρια του think tank Κέντρου Ρωσικών Ευρωπαϊκών Σπουδών. «Είναι ένα χαρτί που μπορεί να παίξει ο Vladimir Putin για να απομακρυνθεί από το αφήγημα που ακολουθούν ορισμένοι στη διεθνή κοινότητα πως η Ρωσία είναι ένα κράτος-παρίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, και να κινηθεί προς ένα πιο θετικό αφήγημα μιας χώρας που παρέχει εμβόλια και είναι ο «απελευθερωτής» από την πανδημία», σημειώνει.
Τα προγράμματα της Κίνας και της Ρωσίας έρχονται σε αντίθεση με τις βραδύτερες πολυμερείς προσπάθειες: η πρωτοβουλία προμήθειας εμβολίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Covax, μετά βίας έχει αρχίσει τις παραδόσεις εμβολίων σε φτωχότερα κράτη. Αυτό είναι «λίγο εξευτελιστικό», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο Ατλαντικό Συμβούλιο ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron. Αλλά η βραχυπρόθεσμη ντροπή, είπε, αξίζει για να διασφαλιστεί πως τα εμβόλια ανταποκρίνονται στα υψηλότερα standard.
Αν όμως το Sputnik V έχει αποκτήσει κάποια επιστημονική αναγνώριση, η διαφάνεια ως προς την αποτελεσματικότητα των κινεζικών εμβολίων είναι ελάχιστη. «Αυτό που γνωρίζουμε με σχετική βεβαιότητα είναι πως δεν σκοτώνουν κανέναν», ανέφερε ο Francois Heisbourg του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών. Η αύξηση της παραγωγής θα είναι επίσης «κλειδί» για την εμπορική ανάπτυξη, ιδιαίτερα καθώς η Ρωσία και η Κίνα θα χρειαστούν επίσης να ανοσοποιήσουν και τους δικούς τους πληθυσμούς.
Η διπλωματία των εμβολίων αντιμετωπίζει κάποιες αντιδράσεις. Η Ταϊβάν απαγόρευσε τις κινεζικές εισαγωγές, ενώ η Ουκρανία αρνείται το Sputnik V. Η Ινδία, ένας μεγάλος κόμβος παρασκευής φαρμάκων, έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες της Κίνας στέλνοντας δωρεάν εμβόλια της AstraZeneca/Οξφόρδης στους γείτονές της.
Η Δύση μετά βίας αντιλαμβάνεται τον πόλεμο των εμβολίων που εκτυλίσσεται κάτω από τη μύτη της. Η στρατηγική της Κίνας είναι «πιο επιτυχημένη από αυτό που αναγνωρίζεται στην Ευρώπη» σύμφωνα με τον Rudolf. Παρά το ότι κάποιοι εξοπλισμοί ατομικής προστασίας που εστάλησαν από την Κίνα βρέθηκε πως ήταν ελαττωματικοί στην πρώτη φάση της πανδημίας, το Πεκίνο έχει εντυπωσιάσει, καθώς ήταν η πρώτη χώρα που παρείχε βοήθεια σε πολλές χώρες εκτός ΕΕ, ιδιαίτερα σε ορισμένα από τα φτωχότερα αφρικανικά κράτη.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ θα πρέπει να προσέξουν τις επελάσεις της Κίνας και της Ρωσίας στη Λατινική Αμερική και στη Μέση Ανατολή. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος –πέραν του ανθρωπιστικού, του οικονομικού και του επιστημονικού- για τον οποίον η Δύση πρέπει να υλοποιήσει την υπόσχεση για ταχεία παράδοση φθηνών ή δωρεάν εμβολίων μέσω της Covax.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου