Προς προνομιακή μεταχείριση εμβολιασμένων στην ΕΕ;

5/2/2021

Το ενδεχόμενο ενός ευρωπαϊκού διαβατηρίου εμβολιασμών επανήλθε στο προσκήνιο. Αφορμή η απόφαση χωρών να προχωρήσουν μονομερώς στην έκδοση των εν λόγω πιστοποιητικών.

Στα μέσα της εβδομάδας η κυβέρνηση της Δανίας ανακοίνωσε την εισαγωγή ενός ψηφιακού διαβατηρίου εμβολιασμού. Μέσω ειδικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα θα πιστοποιείται μελλοντικά εάν κάποιος έχει εμβολιαστεί ή όχι κατά της Covid-19. Παρότι δεν έχουν γίνει γνωστές πολλές λεπτομέρειες του προγράμματος, είναι σαφές ότι ο βασικός στόχος είναι να διευκολυνθεί η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων αλλά και τα επαγγελματικά ταξίδια επιχειρηματιών. «Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να ανοίξουμε και πάλι την κοινωνία και να δώσουμε στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να δουλέψουν. Πολλές επιχειρήσεις μας δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο», επισήμανε ο δανός υπουργός Οικονομικών Μόρτεν Μπόντσκοβ. Και με τον διευθυντή του δανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Μπράιαν Μίκελσεν να κάνει λόγο για φως στην άκρη του τούνελ.

Παρόμοια σχέδια δρομολογεί και η γειτονική Σουηδία που προανήγγειλε την επομένη επίσης ένα ψηφιακό διαβατήριο. «Με ένα ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού θα είναι εύκολο να αποδείξει κανείς τους εμβολιασμούς που έκανε», ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Τεχνολογίας Άντερς Ίγκεμαν. Το ερώτημα ποια θα είναι τα πλεονεκτήματα του πιστοποιητικού αυτού όμως, δεν έχει ακόμη απαντηθεί. 

Εσθονία: Διευκολύνσεις για εμβολιασμένους ταξιδιώτες

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και με φόντο την έξαρση των κρουσμάτων των νέων στελεχών του κορωνοϊού, κυριαρχεί αυτές τις μέρες η τάση αυστηροποίησης των μέτρων. Αυτό αφορά τόσο τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο όσο και τις μετακινήσεις. Στη Δανία, για παράδειγμα, πρέπει να συντρέχουν «πολύ σημαντικοί λόγοι» για να επιτραπεί σε κάποιον η είσοδος στη χώρα. Αυτοί μπορεί να είναι επαγγελματικά ραντεβού αλλά και οικογενειακοί λόγοι. Επιπλέον ζητείται αρνητικό τεστ κορωνοϊού των τελευταίων 24 ωρών. Στη δε Σουηδία και λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης της βρετανικής παραλλαγής τα σύνορα είναι σχεδόν ερμητικά κλειστά. Σε αυτά τα συμφραζόμενα δεν είναι σαφές ποιον και σε τι ακριβώς θα ωφελήσει η εισαγωγή και χρήση του ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού.

Διαφορετική είναι η εικόνα στην Εσθονία. Λίγες μόλις εβδομάδες μετά την βραδεία έναρξη των εμβολιασμών, η κυβέρνηση στο Ταλίν ανακοίνωσε τους πρώτους ειδικούς κανόνες για εμβολιασμένους. Από αρχές της εβδομάδας, για παράδειγμα, απαλλάσσονται από την υποχρεωτική καραντίνα και τα τεστ κορωνοϊού όσοι ταξιδιώτες (από χώρες ΕΕ αλλά και τρίτες χώρες) έκαναν το εμβόλιο τους τελευταίους έξι μήνες. Οι κανόνες αυτοί ισχύουν και για όσους νόσησαν τους τελευταίους έξι μήνες από Covid-19 και έχουν στο μεταξύ αναρρώσει. Διευκολύνσεις για αφιχθέντες που έχουν κάνει το εμβόλιο, προβλέπονται επίσης σε Πολωνία και Ρουμανία.

Οι διευκολύνσεις στις μετακινήσεις είναι ο ευσεβής πόθος και του έλληνα πρωθυπουργού Μητσοτάκη, ο οποίος είχε βάλει το θέμα στην ημερήσια διάταξη της τελευταίας Συνόδου Κορυφής. Την πρότασή του στηρίζουν οι μεσογειακές χώρες που εξαρτώνται στον ίδιο βαθμό από τον τουρισμό. Για χώρες όπως την Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, οι στοχευμένες χαλαρώσεις των μέτρων ή και η προνομιακή μεταχείριση εμβολιασμένων θα είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση χιλιάδων τουριστικών επιχειρήσεων το 2021. 

 
Έντονος δημόσιος διάλογος

Το ενδεχόμενο παροχής προνομίων στους εμβολιασμένους απασχολεί και συζητείται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τυχόν υποχρεώσεις των πολιτών. Εξαρχής η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και στο πλαίσιο της εμβολιαστικής εκστρατείας της κυβέρνησής της έκανε συνειδητά λόγο για «εμβολιαστική προσφορά». Σε καμία χώρα της ΕΕ, και ανεξάρτητα από τις αντιδράσεις και επιφυλάξεις που διατυπώνονται από μερίδες πολιτών για το εμβόλιο, δεν έχει καταστεί μέχρι στιγμής υποχρεωτικός ο γενικός εμβολιασμός του πληθυσμού. Στην Αυστρία είχε εξεταστεί στην αρχή της εμβολιαστικής εκστρατείας το ενδεχόμενο υποχρεωτικού εμβολιασμού συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων, όπως νοσηλευτών και εκπαιδευτικών.

Όλα τα παραπάνω, όπως και το ερώτημα εάν οι εμβολιασμένοι θα πρέπει να είναι οι πρώτοι που θα μπορούν να ασκήσουν και πάλι πλήρως όλα τα δικαιώματά τους, να μπορούν να ταξιδέψουν και να πάνε στο εστιατόριο και πολλά άλλα, κυριαρχούν στον δημόσιο διάλογο των ευρωπαϊκών χωρών.

Η όλη συζήτηση ενέχει όμως δυο μεγάλους αστερίσκους. Καταρχήν δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο εάν εάν οι εμβολιασμένοι μεταδίδουν τον ιό σε τρίτους. Κατά δεύτερον τίθεται το ερώτημα πώς μπορούν να διασφαλιστούν τα δικαιώματα και εκείνων που δεν έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο και εάν, κατά συνέπεια, η προνομιακή μεταχείριση εμβολιασμένων ισοδυναμεί ντε φάκτο με «υποχρεωτικό εμβολιασμό από την πίσω πόρτα», όπως έχει αφήσει να εννοηθεί ο Γερμανός ΥΠΕΣ Ζέεχοφερ. Βέβαια όταν θα υπάρχουν εμβόλια για όλους και κάποιοι αρνούνται παρόλα αυτά να εμβολιαστούν, η εικόνα θα είναι διαφορετική, όπως είπε προ ημερών και η καγκελάριος Μέρκελ. «Τότε, ενδεχομένως, να πρέπει να γίνει ένας διαχωρισμός και να πούμε, εντάξει, όποιος δεν θέλει, δεν μπορεί όμως να κάνει και συγκεκριμένα πράγματα».

Πηγή Deutsche Welle