FT: Νικητές και ηττημένοι από το ρωσικό εμπάργκο

8/82014

Των Christian Oliver και Emiko Terazono

Ενώ οι Φινλανδοί ζητούν αποζημιώσεις και οι Νορβηγοί βλέπουν τις μετοχές των ιχθυοτροφείων να βουλιάζουν, κάποιοι ευνοούνται. Το προκλητικό Twit του Τούρκου υπουργού Οικονομικών, το παράδειγμα των Ευρωπαίων χοιροτρόφων και οι κινήσεις της Κομισιόν.

Η απαγόρευση που επέβαλε η Μόσχα στις εισαγωγές τροφίμων από τη Δύση δημιουργεί ένα σοβαρό πρόβλημα στην Ε.Ε., αν και οι Ευρωπαίοι χοιροτρόφοι έχουν ήδη δείξει ότι ένας μεγάλος κλάδος μπορεί σύντομα να «απεξαρτηθεί» από τη Ρωσία.

Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων στη Ρωσία τον προηγούμενο χρόνο άγγιξαν τα 11,9 δισ. ευρώ. Το ποσό αντιστοιχεί στο 42% των τροφίμων που εισήγαγε η Ρωσία αυτήν τη χρονιά. Οι βασικές εξαγωγές της Ευρώπης προς τη Ρωσία είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το χοιρινό. Η Ρωσία, όμως, απορρόφησε επίσης το 46% από τις ευρωπαϊκές εξαγωγές μήλων και ροδάκινων.

Για τις ΗΠΑ, το διακύβευμα είναι μικρότερο. Το 2013, οι ΗΠΑ εξήγαγαν αγροτικά προϊόντα στη Ρωσία αξίας 1,2 δισ. δολ., που αντιστοιχεί σε ποσοστό μικρότερο από 1% των συνολικών αγροτικών εξαγωγών, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης των ΗΠΑ. Ο David Cohen, ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, δήλωσε πως τα νέα μέτρα της Ρωσίας θα έχουν ασήμαντο αντίκτυπο στην αμερικανική οικονομία.

Οι νικητές πιθανότατα θα είναι χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Ουρουγουάη, το Ιράν και η Τουρκία που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευθούν το κενό που δημιουργείται.

Η Ε.Ε. είναι έτοιμη να στηρίξει τους αγρότες της, που ήδη είναι από τους πιο προστατευμένους στον κόσμο.

Ο Dacian Ciolos, επίτροπος αρμόδιος για θέματα γεωργίας, θα έχει συναντήσεις την επόμενη εβδομάδα για να εξακριβώσει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να στηριχθούν οι Ευρωπαίοι αγρότες ώστε να βρουν άλλη λύση από τη ρωσική αγορά. Βάσει της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η Ε.Ε. έχει αποθέματα 420 εκατ. ευρώ που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν.

Η Ρωσία έχει απαγορεύσει τις εισαγωγές ευρωπαϊκού χοιρινού από τις αρχές του έτους, κάνοντας λόγο για κίνδυνο γρίπης των χοίρων. Αυτό το εμπάργκο, όμως, απέδειξε πόσο γρήγορα μπορούν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί να βρουν νέες αγορές. Σύμφωνα με τον Roger Waite, τον εκπρόσωπο του επιτρόπου Ciolos, συνολικά «ο αντίκτυπος ήταν σχετικά μικρός».

Η Jana Puettker, από την εμπορική ένωση ISN που εκπροσωπεί τον κλάδο των χοιροτρόφων, δήλωσε πως οι γερμανικές πωλήσεις αυξήθηκαν στη Νότιο Κορέα, τις Φιλιππίνες, το Χονγκ Κονγκ και την Ιαπωνία από το Φεβρουάριο, αν και κλήθηκαν να καταψύξουν περισσότερο κρέας.

Ο κ. Waite τόνισε πως με τη σωστή προωθητική καμπάνια θα βρεθούν νέες αγορές για τα μήλα της Πολωνίας – το ρωσικό εμπάργκο έχει ήδη πυροδοτήσει έντονο δημόσιο διάλογο στην Πολωνία και πολλοί τονίζουν ότι οι Πολωνοί πρέπει να αρχίσουν να καταναλώνουν περισσότερα ντόπια φρούτα. Ο κ. Waite προσέθεσε ότι εάν παρουσιαστεί πλεονάζουσα προσφορά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κομποστοποίηση ή ενέργεια.

Ο γαλακτοκομικός κλάδος είναι πιο ευαίσθητος και η Sieta van Keimpema, αντιπρόεδρος του European Milk Board, δήλωσε πως οι περισσότερες επιχειρήσεις ήδη κινούνται σε πολύ στενά περιθώρια. Κατά συνέπεια είναι πολύ ευάλωτες σε ενδεχόμενη  πλεονάζουσα προσφορά που θα οδηγούσε ακόμη χαμηλότερα τις τιμές. Δήλωσε επίσης ότι το ρωσικό εμπάργκο θα πλήξει κυρίως τις ολλανδικές γαλακτοβιομηχανίες που είχαν στοχεύσει στις αναδυόμενες αγορές τυριού της Κίνας και της Ρωσίας. Εκτίμησε, ωστόσο, ότι ορισμένες μεγάλες ευρωπαϊκές γαλακτοβιομηχανίες θα προσπαθήσουν να παρακάμψουν το εμπάργκο μεταφέροντας τα προϊόντα τους μέσω Ελβετίας.

Η Φινλανδία, που επίσης έχει σημαντικές γαλακτοκομικές εξαγωγές στη Ρωσία, υποστήριξε πως η Ε.Ε .θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο αποζημίωσης για το κόστος των κυρώσεων.

Ειδικότερα στη Σκανδιναβία, η αντίδραση ήταν έντονη για το ρωσικό εμπάργκο στις εισαγωγές τροφίμων. Οι μετοχές των ιχθυοτρόφων της Νορβηγίας δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα, καθώς η Ρωσία είναι μία από τις μεγαλύτερες αγορές για τα προϊόντα τους.

Η μετοχή της Marine Harvest κατέγραψε βουτιά 9%. Η Valio, ο ολλανδικός όμιλος που πέρσι εξήγαγε γαλακτοκομικά προϊόντα αξίας μεγαλύτερης των 300 εκατ. ευρώ στη Ρωσία, δήλωσε στο Bloomberg πως σταμάτησε την παραγωγή σε ορισμένες γραμμές.

H κ. van Keimpema συμφώνησε ότι θα πρέπει με κάποιο τρόπο να μοιραστεί το βάρος του γαλακτοκομικού κλάδου. Η κ. Puettker δήλωσε πως οι χοιροτρόφοι είναι πιο επίμονοι. «Οι χοιροτρόφοι δεν ζητούν βοήθεια. Δεν είναι στο χαρακτήρα τους», δήλωσε.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας Mehmet Simsek εκμεταλλεύεται την ευκαιρία δηλώνοντας πως το εμπάργκο μπορεί να δώσει ώθηση στον τουρκικό αγροτικό κλάδο. Το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RIA Novosti μεταδίδει πως η Μόσχα θα συζητήσει την αύξηση των εισαγωγών φρούτων και λαχανικών από την Τουρκία την Παρασκευή. Ο κ. Simsek με μήνυμά του στο Twitter σχολίασε το άρθρο της RIA Novosti λέγοντας: «Γεωπολιτικά: να μια καλή είδηση».

Παρ' όλα αυτά, ο Abdolreza Abbassian, κορυφαίος οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, δήλωσε πως το πλήγμα από το εμπάργκο θα είναι πιο άμεσο για τους Ρώσους καταναλωτές καθώς θα υπάρξει αύξηση στις τιμές των τροφίμων στη Ρωσία. Προσέθεσε ότι οι ενέργειες της Μόσχας «θέτουν πλέον τα τρόφιμα στο επίκεντρο των εντάσεων».

Ο Jeroen van Ijzerloo, αναλυτής της Rabobank, δήλωσε πως η ρωσική κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να επικεντρώσει την προσοχή της στο πώς θα αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο για την εγχώρια οικονομία. «Εάν ο κόσμος αρχίσει να υποφέρει λόγω των κυρώσεων, τότε η κυβέρνηση ενδεχομένως να χρειαστεί να του παράσχει κάποιου είδους επιδότηση ή να κάνει κάτι για αυτό» δήλωσε.

Ο Christian Schmidt, ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, προέβλεψε πως τα μέτρα θα πλήξουν σοβαρά τους Ρώσους καταναλωτές, ενώ ο αντίκτυπος για τους Ευρωπαίους αγρότες παραμένει αβέβαιος.

Πηγή