Δρομολογεί η ΕΚΤ το τέλος του QE;

13/6/2018

Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η ΕΚΤ δρομολογεί τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς τίτλων (QE), ίσως και αύριο στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου στην Ρίγα της Λετονίας. Αμετάβλητο θα μείνει το βασικό επιτόκιο;

Πριν από περίπου δύο μήνες, τον Απρίλιο, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι διαβεβαίωνε ότι στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου δεν συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα της νομισματικής πολιτικής. Την περασμένη Τρίτη ωστόσο ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωτράπεζας Πέτερ Πρετ δήλωσε ότι την Πέμπτη (14/6) το συμβούλιο διοικητών θα συζητήσει, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης στη Ρίγα της Λετονίας, κατά πόσο θα συνεχιστεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Από τη αρχή του προγράμματος, την άνοιξη του 2015, η ΕΚΤ έχει προμηθευτεί τίτλους ύψους περίπου 2,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ συμβάλοντας στην ανάκαμψη της οικονομίας στην ευρωζώνη, αλλά και την καταπολέμηση της ανεργίας.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας ING Diba Κάρστεν Μπζέσκι εκτιμά ότι «δεν είναι ξεκάθαρο αν η ΕΚΤ θέλει να τερματίσει το πρόγραμμα μαζικής αγοράς ομολόγων ή αν θέλει απλά να αποδείξει ότι παραμένει πιστή στα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της και συνεχίζει χωρίς παρεκκλίσεις την πολιτική της».

Γεγονός πάντως είναι ότι οι χαμηλοί αναπτυξιακοί ρυθμοί στην ευρωζώνη είναι αποκαρδιωτικοί. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η πολιτική αβεβαιότητα στην Ιταλία. Προφανώς γι αυτό το λόγο ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank Γεργκ Κρέμερ αναμένει ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει μέχρι τα τέλη του 2018 τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων. Ο λόγος; Όπως έχει καταστήσει σαφές ή ίδια η Ευρωτράπεζα δεν της επιτρέπεται να έχει στην κατοχή της περισσότερο από το ένα τρίτο των ομολόγων μιας χώρας. Κι ακριβώς σε αυτό το όριο πλησιάζει πλέον το πρόγραμμα της ΕΚΤ σε χώρες, όπως η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι η Φρανκφούρτη εγκαταλείπει την νομισματική της πολιτική, μιας και προχωρά σε επανεπένδυση ομολόγων που λήγουν. Κατά συνέπεια η Ευρωτράπεζα παραμένει, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, προσηλωμένη στην πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης (QE).

Ο «ιταλός ασθενής»

Οι χρηματαγορές ωστόσο δεν αναμένουν ότι η ΕΚΤ, μετά από μια ενδεχόμενη ολοκλήρωση του QE, θα προχωρήσει στην άνοδο του βασικού επιτοκίου. Ο βασικός πληθωρισμός που εξαιρεί τις τιμές τροφίμων και ενέργειας, παραμένει λίγο πολύ αμετάβλητος και κυμαίνεται γύρω στο 1%.

Την ίδια στιγμή οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία συνιστούν αστάθμητο παράγοντα. Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Commerzbank η κυβέρνηση Κόντε αντί να εφαρμόσει πολιτική λιτότητας θα αυξήσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού σε 3%-4%. Το γεγονός ότι η προσδοκία αυτή δεν αποτυπώνεται στα επιτόκια ιταλικών ομολόγων οφείλεται εν πολλοίς στα πρόγραμμα αγοράς τίτλων της ΕΚΤ. Οικονομολόγοι της ελβετικής τράπεζας UBS αναμένουν ότι η Φρανκφούρτη θα προχωρήσει από τον Ιούλιο του 2019 σε σταδιακή αύξηση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων κατά δέκα μονάδες βάσης. Κατά συνέπεια το επιτόκιο, που βρίσκεται σήμερα στο -0,4%, θα παραμείνει μακροπρόθεσμα αρνητικό.

Πηγή Deutsche Welle