Έτοιμοι οι ΥΠΟΙΚ να δώσουν την ελάφρυνση χρέους

21/6/2018

Του Jim Brunsden

Ένα μεγάλο βήμα ετοιμάζεται να κάνει το Eurogroup, βάζοντας τέλος σε διαφωνίες ετών. Η δύσκολη ισορροπία μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ, το πακέτο μέτρων και γιατί μένει εκτός ο «γαλλικός μηχανισμός».

Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ετοιμάζονται να δώσουν ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα -ένα μεγάλο βήμα στην προετοιμασία για την έξοδο της χώρας από τα διεθνή προγράμματα διάσωσης που κράτησαν περισσότερο από οκτώ χρόνια.

Αξιωματούχοι κρατών είπαν ότι είναι κοντά σε μία συμφωνία που θα αφήσει την Ελλάδα με πολύ περιορισμένες αποπληρωμές μέχρι και μετά το 2030, επί των 228 δις ευρώ που χρωστάει στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Το σχέδιο πρόκειται να ολοκληρωθεί από τους υπουργούς στο Λουξεμβούργο, ώστε να βοηθήσει να πειστούν οι επενδυτές ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να επιστρέψει στις αγορές, όταν το πρόγραμμα διάσωσης λήξει τον Αύγουστο.

Μία συμφωνία θα έβαζε τέλος σε χρόνια διαφωνιών μεταξύ των δανειστών και ιδιαίτερα μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ, σχετικά με το πόσο θα ελαφρυνθεί το βάρος για την Ελλάδα, της οποίας τα χρέη αντιστοιχούν στο 178% του ΑΕΠ.

Ο Πιέρ Μοσκοβισί, ο επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ, είπε την Τετάρτη ότι ήταν «σίγουρος» για τη συμφωνία που θα «ελαφρύνει σημαντικά το χρέος της Ελλάδας» και «θα στείλει ένα θετικό σήμα και στις αγορές και στην κοινή γνώμη».

Οι διπλωμάτες έχουν πει ότι για οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να βρεθεί μια δύσκολη ισορροπία. Οι επενδυτές πρέπει να δουν ότι είναι αξιόπιστο το μονοπάτι του χρέους, αλλά προσφέροντας πάρα πολλά στην Αθήνα, θα προκληθεί η κοινή γνώμη στη Γερμανία και άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης.

Οποιαδήποτε συμφωνία θα ήταν μέρος ενός ευρύτερου πακέτου μέτρων με πρόθεση να διασφαλιστεί ομαλή έξοδος για την Ελλάδα από το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, το οποίο συμφωνήθηκε το 2015, ύψους 86 δισ. ευρώ. Πολλά από τα χρέη της Ελλάδας ωστόσο προέρχονται από τα δύο προηγούμενα πακέτα, που δόθηκαν από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ.

Επέκταση ωριμάνσεων

Με δεδομένο ότι το κούρεμα στο ποσό που η Ελλάδα χρωστάει δεν είναι υπό συζήτηση, η χαλάρωση του βάρους αποπληρωμών με επέκταση των ωριμάνσεων είναι το κεντρικό ερώτημα που μπαίνει στις σημερινές συζητήσεις. Είναι επίσης θέμα όπου οι θέσεις «συγκλίνουν πολύ γρήγορα», σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της ευρωζώνης.

Διακυβεύεται η διαχείριση των σχεδόν 100 δις ευρώ παλιότερων δανείων διάσωσης της Ελλάδας -αναβάλλοντας την έναρξη σημαντικών αποπληρωμών από το 2023 σε μία πιο μακρινή ημερομηνία.

Το ΔΝΤ και πολλές κυβερνήσεις έχουν συνηγορήσει υπέρ μίας παράτασης περίπου εννέα με δέκα ετών για το χρέος, που δόθηκε από το προηγούμενο ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η Γερμανία είναι πιο επιφυλακτική, αλλά το Βερολίνο έχει δώσει ενδείξεις τις τελευταίες ημέρες ότι είναι πρόθυμο να μετακινηθεί, με την 10ετή παράταση σήμερα να φαίνεται στους αξιωματούχους της ΕΕ ως πολιτικά εφικτή.

Ο ρόλος του ΔΝΤ

Το ΔΝΤ ήταν χρηματοοικονομικός εταίρος στα δύο πρώτα προγράμματα διάσωσης της ευρωζώνης για την Ελλάδα, που κανονίστηκαν το 2010 και 2012, αλλά δεν έδωσε ποτέ χρήματα για το τρίτο πρόγραμμα.

Παρ’ όλα αυτά, η ευρωζώνη θέλει διακαώς να κερδίσει υποστήριξη από το Ταμείο ότι τα χρέη της Ελλάδας είναι σε βιώσιμη πορεία. Η προσδοκία είναι ότι το ΔΝΤ τις επόμενες ημέρες θα προβεί σε εκτίμηση για την ελληνική οικονομία, γνωστή ως έκθεση του Άρθρου ΙV, η οποία θα δώσει μία ευκαιρία για να διατυπώσει την άποψή του.

Στο μεταξύ, ερώτημα στις συνομιλίες της Πέμπτης θα είναι τι θα κάνουν με τα 10 δις ευρώ που η Ελλάδα χρωστάει από τα προηγούμενα προγράμματα διάσωσης. Τα δάνεια είναι σχετικά ακριβά για την Αθήνα, επειδή έχουν υψηλότερο επιτόκιο από τα χρήματα που χρωστά στην ευρωζώνη. Κάποιες κυβερνήσεις έχουν προτείνει να χρησιμοποιηθούν τα ευρωπαϊκά χρήματα διάσωσης για να πληρωθούν κάποια ή όλο το ποσό των 10 δις ευρώ. Η Γερμανία, ωστόσο, έχει διαφωνήσει με αυτό, στάση που συνδέεται με την αποφασιστικότητά της να έχει το ΔΝΤ κάποιο ρόλο στην Ελλάδα.

Το μαξιλάρι ρευστότητας της Ελλάδας

Το θέμα είναι τεχνικά εκτός συζητήσεων για την ελάφρυνση του χρέους αλλά πρακτικά συνδέεται στενά.

Η στρατηγική εξόδου για την Ελλάδα -όπως και για όλες τις χώρες που βγαίνουν από τα προγράμματα διάσωσης- περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι η χώρα έχει πρόσβαση σε αρκετά μετρητά για να υποστηρίξει δυνητικά τον εαυτό της για περίπου 12-18 μήνες, χωρίς να χρειαστεί να αντλήσει χρηματοδότηση από τις αγορές.

Αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να ληφθεί υπόψη όταν πρόκειται να αποφασιστεί ποια πρέπει να είναι η τελική πληρωμή της Ελλάδας από το πακέτο διάσωσης των 86 δις ευρώ.

Το προσωρινό σχέδιο κάνει λόγο για 11,7 δις ευρώ δόση, που θα έδινε στην Ελλάδα ένα συνολικό μαξιλάρι περίπου 20 δις ευρώ. Αλλά η Ελλάδα ενδιαφέρεται για μεγαλύτερο ποσό.

Ο μηχανισμός προσαρμογής με βάση την ανάπτυξη

Αυτό που κάποτε έμοιαζε ως δυνητική «χρυσή σφαίρα» στις συζητήσεις για το χρέος -η σύνδεση των πληρωμών με τη μελλοντική ανάπτυξη- φαίνεται αυξανόμενα πιθανό να μείνει εκτός πακέτου.

Το ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι θα θεωρήσει τον μηχανισμό επαρκή αν εφαρμοστεί αυτόματα, με άλλα λόγια αν η υποχώρηση της ανάπτυξης οδηγεί χωρίς αμφιβολία σε ελαφρύτερες πληρωμές χρέους.

Η Γερμανία, από την άλλη, θέλει να έχει ρόλο το κοινοβούλιό της, αν υπάρξουν αλλαγές στα χρονοδιαγράμματα αποπληρωμής. Για το ΔΝΤ αυτό θα έκανε το εργαλείο απρόβλεπτο και κατά συνέπεια «χωρίς νόημα».

Πηγή